45. Tract. VII, mir. 5; fol. 63 r., 64r.
Item miles quidam potens valde ac dives, dum
omnia bona sua indiscreta liberalitate dispergeret, ad tantam
devenit inopiam, ut qui consueverat magna tribuere, iam inciperet
minimis indigere. Habebant autem quandam uxorem pudicissimam et
beate marie valde devotam. Apropinquante autem quadam sollempnitate,
in qua predictus miles multa donaria consueverat elargiri, cum
iam quod tribuere non haberet, nimia confusione et verecundia
ductus, quousque predicta transisset sollempnitas, desertum locum
nemoris expetiit et ut fortune sue incommoda plangeret et verecundiam
evitaret. Et ecce subito quidam equus valde terribilis, terribilierem
habens sessorem, ad eum accessit. Cuius sessor eum alloquitur
et causam tante tristicie sciscitatur. Cui cum omnia que sibi
contingerant per omnia ennarrasset, ille ait: si michi in
modico obtemperare voluerit, magis quam antea gloria et diviciis
abundabis. Spondet ille principi tenebrarum se qicquid iuss[er]it
libenter facturum, dum modo ipse sibi impleat quod promittit.
Et ille: ecce pergens in domum tuam in tali loco require et
ibidem tot auri et argenti pondera, tot lapides preciosos invenies.
Michi autem hoc facias ut talidie uxorem tuam ad me adducas.
Sub tali promissione miles domum revertitur, et in loco de quo
sibi dixerat querens, omnia reperit que predixerat. Que reperiens
mox emit palacia, largitur dona; redemit fundos, comparat servos.
Appropinquante vero die statuta, uxorem suam vocavit, et dixit:
equum conscendite quia aliquo longius mecumpergere vos opportet.
At illa tremens et pavens et viri imperio contradicere non presumens,
beate marie se devote commendavit et post virum abire cepit. Cum
autem longius processissent, et in via quamdam ecclesiam invenissent,
illa de equo descendens ecclesiam intravit, viro exterius expectante.
Dum vero beate marie se devote commendaret et ipsam ut creditur
salutaret, illa subito obdormivit, et virgo gloriosa predicte
matrone habitu et equalitate per omnia similiter de altari processit,
et foras exiens equum conscendit, matrona illa in ecclesia remanente.
Vir autem suam esse uxorem arbitrans profectus est.
Cum autem ad locum statutum venisset, ecce princeps tenebrarum
cum impetu nimio veniebat et ad locum festinabat. Cum autem apropinquasset,
statim illi infremuit, et tremens ac pavens accedere non presumpsit.
Dixit quoque militi: infidelissime hominum, cur michi taliter
illusisti, et pro tantis beneficiis michi talia contulisti? Ego
enim tibi dixeram ut ad me adduceres tuam coniugem, et tu aduxisti
mariam. Nam cur uxor tua michi multas inferat iniurias, de ea
volebam exportare ulcionem, et tu ad me istam adduxisti ut me
torqueat et in infernum mittat. Audiens hec vir vehementer
stupebat, et pre timore et admiratione nimia loqui non poterat.
Beata autem maria dixit: Qua temeritate, nequam spiritus,
devote mee nocere presumpsisti? Non ergo tibi impune cedet. Et
nunc te hac plector sententia ut in infernum descendas, et aliqui
me cum devotione invocanti nocere de cetero non presumas.
Ille autem cum multo eiulatu recessit, et vir de equo exiliens
se ad eius pedes prostravit. Quem virgo increpans ad suam uxorem,
que adhuc in ecclesia dormit, iubet redire et omnes divicias demonis
abicere. Rediens igitur, cum adhuc uxorem suam dormientem inveniret,
eam excitavit, et sibi que acciderant enarravit. Cum autem domum
redissent, et omnes demonis divicias abiecissent, in laudes virginis
devotissime permanserunt; et multas postmodum divicias, ipsa largiente
virgine, receperunt.
Fidel Fita:
“50 leyendas por Gil de Zamora, combinadas con las Cantigas
de Alfonso X el Sabio”
Boletín de la Real Academia de la Historia, nº
7, 1885-2
MASTER
EN LITERATURA COMPARADA EUROPEA